Zlecasz ważny przelew i nerwowo odświeżasz stan konta, czekając na potwierdzenie? Czas dotarcia pieniędzy zależy od systemu Elixir i tzw. sesji bankowych – określonych okien czasowych, w których banki przetwarzają transakcje. Warto poznać ich harmonogram, by wiedzieć, kiedy spodziewać się pieniędzy.
Czym są sesje bankowe?
Zastanawiasz się, dlaczego przelew wysłany rano dociera na konto odbiorcy dopiero po południu? Odpowiedź kryje się w mechanizmie sesji bankowych. Są to ściśle określone „okna czasowe” w ciągu dnia, w których banki zbiorczo realizują przelewy międzybankowe. Cały proces opiera się na systemie ELIXIR, stąd często zamiennie używa się nazwy „sesje Elixir”.
Sesje istnieją po to, by uporządkować ogromną liczbę transakcji zlecanych każdego dnia. Zamiast wysyłać każdy przelew osobno, co prowadziłoby do chaosu i opóźnień, banki grupują je w pakiety. W wyznaczonych godzinach pakiety te trafiają do centralnego systemu rozliczeniowego, którym w Polsce zarządza Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR) . To właśnie KIR sortuje transakcje i kieruje środki do właściwych banków.
W praktyce, gdy zlecasz przelew, Twoje pieniądze nie opuszczają banku od razu. Czekają na najbliższą sesję wychodzącą. Dopiero po wysłaniu do KIR trafiają do banku odbiorcy, gdzie z kolei oczekują na sesję przychodzącą, by ostatecznie pojawić się na koncie. Ponieważ każdy bank ma własny harmonogram sesji, czas dotarcia przelewu może być różny.
Godziny sesji Elixir — kiedy są przelewy?
Aby wiedzieć, kiedy pieniądze trafią na konto odbiorcy, trzeba znać harmonogram sesji Elixir. System ten działa w trzech cyklach rozliczeniowych w każdym dniu roboczym, co determinuje tempo standardowych przelewów. Co ważne, transakcje nie są przetwarzane w weekendy i święta.
Każdy cykl rozliczeniowy składa się z trzech etapów, które powtarzają się trzykrotnie w ciągu dnia:
- Sesja wychodząca w Twoim banku: Godzina, do której należy zlecić przelew, by „załapał się” on na najbliższy cykl rozliczeniowy.
- Sesja rozliczeniowa w KIR: Krajowa Izba Rozliczeniowa przetwarza pakiety przelewów otrzymane od wszystkich banków.
- Sesja przychodząca w banku odbiorcy: Bank docelowy otrzymuje środki z KIR i księguje je na koncie odbiorcy.
Chociaż każdy bank ma nieco inne godziny sesji wychodzących i przychodzących, to sesje rozliczeniowe w KIR są stałe dla całego systemu. To one stanowią rdzeń harmonogramu:
- Sesja poranna: rozliczenie w KIR między 10:30 a 11:00.
- Sesja południowa: rozliczenie w KIR między 14:30 a 15:00.
- Sesja popołudniowa: rozliczenie w KIR między 17:00 a 17:30.
Jeśli chcesz, by przelew dotarł do odbiorcy tego samego dnia, musisz go zlecić przed godziną graniczną ostatniej sesji wychodzącej w swoim banku (zazwyczaj ok. 14:30-15:00). Zlecony później, na przykład o 20:00, zostanie zakolejkowany i wysłany dopiero w pierwszej porannej sesji następnego dnia roboczego.
Jak działają przelewy międzybankowe?
Gdy wysyłasz pieniądze do kogoś, kto ma konto w tym samym banku co Ty, sprawa jest prosta. Taki przelew wewnętrzny jest realizowany niemal natychmiast, ponieważ bank po prostu przenosi środki między dwoma rachunkami w ramach własnego systemu.
W polskim systemie bankowym spotkasz się z kilkoma głównymi rodzajami przelewów:
- Przelew wewnętrzny – realizowany w obrębie tego samego banku, księgowany zazwyczaj w ciągu kilku sekund.
- Przelew zewnętrzny Elixir – standardowy przelew międzybankowy, którego czas realizacji zależy od sesji wychodzących i przychodzących w bankach nadawcy i odbiorcy.
- Przelewy natychmiastowe (np. Express Elixir, Blue Cash) – płatna alternatywa dla standardowego Elixiru, omijająca system sesyjny i pozwalająca na transfer środków w kilkanaście sekund, 24/7.
- Przelew na telefon BLIK – popularna forma przelewu natychmiastowego, realizowana za pomocą numeru telefonu odbiorcy.
- Przelewy wysokokwotowe (SORBNET) – system służący do rozliczania pilnych i bardzo dużych transakcji (zwykle powyżej 1 mln zł), działający w czasie rzeczywistym w dni robocze.
- Przelewy międzynarodowe (SEPA i SWIFT) – służą do transferów zagranicznych i działają na odrębnych zasadach, niezależnych od systemu Elixir.
Wybór odpowiedniego rodzaju przelewu zależy więc od tego, jak szybko pieniądze muszą dotrzeć do odbiorcy i czy transakcja ma charakter krajowy, czy międzynarodowy.
