Do jakiej kwoty można płacić gotówką?

Płatności gotówkowe w firmie podlegają ścisłym regulacjom, a kluczową zasadą jest limit 15 000 zł w transakcjach B2B. Nieznajomość tego progu może prowadzić do poważnych konsekwencji podatkowych – nie chodzi o mandat, a o utratę prawa do zaliczenia wydatku w koszty. Dowiedz się, kogo dokładnie dotyczy ten próg i jak uniknąć błędów.

Limit płatności gotówką w Polsce – aktualne przepisy

Limit płatności gotówką w Polsce to narzędzie prawne mające na celu zwiększenie przejrzystości obrotu gospodarczego oraz ograniczenie szarej strefy. Aktualnie obowiązujące przepisy wynikają z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz z ustawy o prawach konsumenta i ustawy o działalności gospodarczej. 

W praktyce oznacza to, że transakcje powyżej określonej wartości muszą być realizowane bezgotówkowo – za pośrednictwem rachunku bankowego. Limit ten zmieniał się w ostatnich latach, dlatego przedsiębiorcy i konsumenci powinni śledzić bieżące regulacje, aby uniknąć konsekwencji podatkowych i prawnych.

Kto jest objęty limitem płatności gotówką?

Przepisy dotyczące limitu płatności gotówką obejmują przede wszystkim przedsiębiorców dokonujących rozliczeń między sobą. Jeśli wartość transakcji przekracza ustawowy próg, płatność musi zostać dokonana za pośrednictwem rachunku płatniczego – w przeciwnym razie przedsiębiorca nie może zaliczyć wydatku do kosztów uzyskania przychodu. 

Co istotne, limit nie dotyczy osób fizycznych dokonujących transakcji prywatnych, np. zakupu samochodu czy sprzętu elektronicznego od osoby prywatnej. Oznacza to, że przepisy koncentrują się głównie na obrocie gospodarczym, gdzie transparentność i możliwość kontroli przepływów finansowych mają kluczowe znaczenie.

Jakie transakcje podlegają limitowi?

Limit 15 000 zł odnosi się do całkowitej wartości jednorazowej transakcji, a nie do pojedynczych płatności. Limit obejmuje również transakcje z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi.

Kto jest objęty limitem płatności gotówką?

Limit płatności gotówką w wysokości 15 000 zł obowiązuje wyłącznie w transakcjach, w których obie strony są przedsiębiorcami.

Przepisy definiują przedsiębiorcę bardzo szeroko. Limit dotyczy nie tylko jednoosobowych działalności gospodarczych (CEIDG) i spółek handlowych (KRS), ale również:

• fundacji i izb gospodarczych,
• przedsiębiorców zagranicznych prowadzących działalność w Polsce przez oddział,
• wspólników spółek cywilnych,
• osób prowadzących działalność nierejestrowaną.

Jakie są przyszłe zmiany w limitach płatności gotówką?

Przepisy dotyczące limitów płatności gotówką podlegają ciągłym zmianom. I chociaż niedawne plany zaostrzenia limitu dla przedsiębiorców (poniżej 15 000 zł) ostatecznie wycofano, warto znać cele tych regulacji, ponieważ temat ten może powrócić.

Głównym celem wprowadzania i ewentualnego zaostrzania limitów jest zwiększenie transparentności obrotu gospodarczego oraz poprawa bezpieczeństwa transakcji.

Zwolennicy limitów wskazują również na inne korzyści:

• skuteczniejsza walka z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu (transakcje bezgotówkowe pozostawiają cyfrowy ślad),
• wspieranie rozwoju gospodarki cyfrowej,
• zwiększenie bezpieczeństwa przedsiębiorców, którzy nie muszą przechowywać i transportować dużych kwot gotówki.

Konsekwencje przekroczenia limitu płatności gotówką

Przekroczenie limitu 15 000 zł w transakcjach między przedsiębiorcami nie skutkuje nałożeniem mandatu czy sankcji karnych.

Co to oznacza w praktyce? Jeśli wartość transakcji przekroczy ustawowy próg, a płatność zostanie dokonana gotówką, cała kwota zostanie wyłączona z kosztów podatkowych.

Jeżeli przedsiębiorca przez pomyłkę zaliczył już taki wydatek do kosztów, jest zobowiązany do dokonania korekty.

Jakie są alternatywy dla płatności gotówkowych?

W związku z ustawowymi limitami przedsiębiorcy coraz chętniej wybierają płatności bezgotówkowe, takie jak przelewy bankowe, płatności kartą czy BLIK.

Ograniczenia wypłat z bankomatów w Polsce

Chociaż przepisy pozwalają na realizację transakcji gotówkowych do 15 000 zł, fizyczne pozyskanie takiej kwoty bywa problematyczne.

Popularne sieci, jak Euronet czy Planet Cash, wprowadziły limity jednorazowej wypłaty (odpowiednio 800 zł i 1000 zł), co generuje niedogodności i dodatkowe koszty w postaci prowizji bankowych.

Czy limity wypłat z bankomatów wpływają na limit płatności gotówką?

Nie, są to dwie zupełnie odrębne kwestie i nie należy ich ze sobą mylić. Limit płatności gotówką wynika z przepisów prawa i dotyczy wartości transakcji, które muszą być regulowane bezgotówkowo – głównie w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami. Ma on na celu zwiększenie transparentności obrotu gospodarczego oraz ułatwienie organom podatkowym monitorowania przepływów finansowych.

Z kolei limity wypłat z bankomatów to rozwiązania techniczne i regulacyjne wprowadzone przez banki lub operatorów kart płatniczych. Określają one maksymalną kwotę, jaką klient może wypłacić w ciągu jednej operacji, doby czy miesiąca. Limity te służą przede wszystkim bezpieczeństwu użytkowników i kontroli ryzyka związanego z kradzieżą bądź nadużyciami.

W praktyce oznacza to, że nawet jeśli ktoś może wypłacić dużą sumę pieniędzy z bankomatu (o ile bank mu na to pozwoli), to i tak przy rozliczeniach gospodarczych między przedsiębiorcami musi przestrzegać ustawowego limitu płatności gotówką. Wypłata z bankomatu nie zwalnia z tego obowiązku.

Bibliografia:

• Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Dz.U. 2018 poz. 646 (z późn. zm.), art. 19 — regulująca obowiązek stosowania płatności bezgotówkowych przez przedsiębiorców przy transakcjach przekraczających 15 000 zł. 
• PolCard (2025, 30 lipca). Limit płatności gotówką 2025: ile wynosi i kiedy konieczny jest terminal? PolCard – Blog. Pobrano z https://www.polcard.pl/blog/limit-platnosci-gotowka-ile-wynosi-i-kiedy-konieczny-jest-terminal/